kết quả kèo nhà cái Làm sao để tận dụng hết dư địa từ các kết quả kèo nhà cái?

Những lợi ích mà các Hiệp định Thương mại tự do (kết quả kèo nhà cái) mang lại là rất rõ rệt, theo đó, xuất khẩu đã gia tăng mạnh mẽ kể từ khi việt Nam tham gia các kết quả kèo nhà cái. Tuy nhiên, các doanh nghiệp (DN) vẫn chưa tận dụng hết dư địa từ các kết quả kèo nhà cái này mang lại.

5 nguyên nhân

Ông Nguyễn Anh Sơn - Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương phân tích, năm 2024, hầu hết các thị trường xuất khẩu đều phục hồi tăng trưởng, thị trường có kết quả kèo nhà cái với Việt Nam tăng trưởng cao. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước đạt hơn 786,28 tỷ USD, tăng 15,2% so với cùng kỳ năm 2023.

“Xuất khẩu khẩu hàng hóa của nước ta có đà tăng mạnh trong những năm gần đây khi một loạt hiệp định thương mại tự do (kết quả kèo nhà cái), nhất là các kết quả kèo nhà cái thế hệ mới có hiệu lực. Các kết quả kèo nhà cái, đặc biệt là các kết quả kèo nhà cái thế hệ mới, không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa Việt Nam tiếp cận các thị trường quốc tế mà còn giúp cải thiện môi trường đầu tư, thu hút các DN nước ngoài vào Việt Nam. Với việc ký kết 17 kết quả kèo nhà cái đã và đang mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam mở rộng thị trường, tăng trưởng thương mại, xuất nhập khẩu và đầu tư, góp phần đưa nền kinh tế Việt Nam duy trì mức tăng trưởng cao” - ông Anh Sơn nói.

Nhiều dữ liệu cũng chỉ rõ những lợi ích từ các kết quả kèo nhà cái mang lại với con số kim ngạch xuất khẩu các ngành hàng tăng trưởng rõ nét.

Dù vậy, nhiều ý kiến cho rằng, DN Việt vẫn chưa tận dụng được hết đư địa của các kết quả kèo nhà cái, trong đó giới chuyên gia chỉ ra 5 nguyên nhân cơ bản.

Trước tiên là về nguồn nguyên liệu. Đây có thể nói là vướng mắc hàng đầu đối với nhiều DN xuất khẩu sang các thị trường kết quả kèo nhà cái, dù là DN hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp hay công nghiệp. Vướng mắc về nguyên liệu mà các DN phải đối mặt rất đa dạng từ chất lượng, giá thành cho đến nguồn gốc xuất xứ.

Nguyên nhân sau đó là DN vẫn thiếu thông tin thị trường, khách hàng và đơn hàng không ổn định. Như thực tế từ đại diện Công ty Tư vấn đầu tư và tận dụng Hiệp định thương mại tự do (KTPC), phần lớn các DN, đặc biệt các DN vừa và nhỏ (VVN) còn gặp khó khăn trong việc kết nối thị trường, tìm kiếm đối tác và khách hàng tại thị trường nước ngoài. “Ngay cả các DN lớn khi thị trường khó khăn (điển hình như năm 2023) cũng phải vật lộn, đấu tranh tìm kiếm đơn hàng để duy trì hoạt động” - vị này nói.

Một nguyên nhân căn bản khác mang tính quyết định, đó là DN rất khó tiếp cận nguồn tín dụng và vốn vay. Việc tiếp cận nguồn vốn để mở rộng sản xuất và đầu tư vẫn là một thách thức lớn đối với DN, đặc biệt là DNVVN. Khảo sát của VCCI cho thấy, có đến 55,6% DN gặp khó khăn trong việc tiếp cận tín dụng. Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) cũng đánh giá, có khoảng 70% DNVVN tại Việt kết quả kèo nhà cái rất khó tiếp cận được nguồn tài chính cần thiết.

Gặp khó khăn trong đáp ứng tiêu chuẩn thị trường xuất khẩu, đây chính là nguyên nhân thứ tư khiến DN khó tận dụng dư địa từ các kết quả kèo nhà cái. Việc đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định của thị trường nhập khẩu đang là thách thức ngày càng lớn đối với DN Việt Nam. Các thị trường lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản không chỉ yêu cầu sản phẩm đảm bảo an toàn thực phẩm, kiểm dịch nghiêm ngặt, mà còn đặt ra các tiêu chuẩn về phát triển bền vững, giảm phát thải carbon, sử dụng nguyên liệu thân thiện môi trường.

Nguyên nhân cuối cùng là quá trình xây dựng thương hiệu. Hiện nay, DN Việt chủ yếu tập trung vào sản xuất nên chưa chú trọng đầu tư vào chiến lược xây dựng thương hiệu. Điều này đang làm giảm sức cạnh tranh của sản phẩm Việt trên thị trường quốc tế, dù chất lượng không hề thua kém các đối thủ.

Tìm cách vượt rào cản

Để vượt qua được những rào cản kể trên, giới chuyên gia kinh tế cho rằng, các DN có thể thực hiện kết hợp nhiều giải pháp khác nhau. Vị đại diện Công ty KTPC cho rằng, về cơ bản và quan trọng nhất là DN cần xác định được định hướng và trọng tâm thị trường và các kết quả kèo nhà cái muốn tận dụng, từ đó DN mới tính đến các giải pháp cụ thể phù hợp để xử lý cho từng nhóm vấn đề.

“Đơn cử, nếu DN xác định EU là thị trường trọng điểm cần tìm hiểu vấn đề nguyên liệu đặt ra là gì, vì với EU nhiều khi chất lượng, giá cả chưa đủ còn phải truy xuất nguồn gốc, quy trình sản xuất… DN cũng tìm hiểu xem kiếm khách hàng ở EU như thế nào, các nguồn tín dụng hỗ trợ xuất khẩu sang EU ở đâu, quy định và tiêu chuẩn của mặt hàng xuất khẩu là gì và nếu muốn xây dựng thương hiệu lâu dài phải kết nối với đối tác nào?” - vị này nêu giả thiết.

Nhiều DN bày tỏ, quá trình tận dụng cơ hội từ các kết quả kèo nhà cái đòi hỏi rất nhiều tâm huyết và nguồn lực của DN, không phải DN nào cũng có khả năng xây dựng được một hệ thống quản lý để có thể xử lý cùng lúc nhiều vấn đề. Do đó, DN mong muốn cần có thêm những hội thảo, tọa đàm cũng nhưng các chương trình đào tạo, tư vấn chuyên sâu và thực tế hơn về xúc tiến thương mại và thông tin thị trường, từ đó giúp DN dễ dàng tiếp cận và học hỏi kinh nghiệm tận dụng cơ hội từ các kết quả kèo nhà cái một cách nhanh chóng.

Nguồn:Báo Đại đoàn kết